Chcąc poznać początkowe dzieje Obry, trzeba sięgnąć do czegoś więcej niż tylko notatek historycznych. Archeolodzy grzebiąc w latach 1987-89 w piaskach na Gapiej Górze niedaleko Dojcy, odnaleźli tutaj ślady zamieszkania ludzi sięgające mezolitu i neolitu oraz trzeciego okresu epoki brązu. Inaczej mówiąc, ślady te sięgają 3-4 tysięcy lat przed Chrystusem, a może i więcej. Bardziej konkretne znaleziska, jak ceramika, jej technikę wypalania i zdobnictwo, archeologowie w przybliżeniu datują na koniec VII, VIII i początek IX wieku po Chrystusie, co wskazuje na to, że istniała tu już wtedy osada, a jej mieszkańcy trudnili się wyrobem naczyń i ozdób. Najprawdopodobniej już ok. 1170 r. istniała w Obrze murowana kaplica rodu Sedziwojów, właścicieli tutejszej wioski, a około 1222 r. zbudowano w niej kościół pod wezwaniem św. Elżbiety, który później stał się kościołem parafialnym.
Dość dobrze, mimo małych wątpliwości i sprzeczności danych, opisać można początki i historię Obry od chwili sprowadzenia tutaj zakonu Cystersów. Czytamy bowiem, że Sędziwój, kantor i kanonik kościoła metropolitalnego gnieźnieńskiego, za pozwoleniem kapituły metropolitalnej gnieźnieńskiej i swych spadkobierców, wybudował kościół i klasztor z drzewa w swojej wsi dziedzicznej Obrze, nad rzeką tej samej nazwy, sprowadził w 1231 r. zakonników z klasztoru łękneńskiego (…). Na ich utrzymanie darował im na wieczne czasy Obrę, Górkę, Krutlę, Gromadzino, Godlewo i Jażyniec z wszystkimi polami, łąkami, borami, jeziorami, młynami i wolnym połowem ryb na rzekach Obrze i Dojcy. Akt ten potwierdzono w 1238 r., a ok. 1244 r. zakonnicy zamieszkali w Obrze sprawując pieczę nad powierzonymi im terenami. Mnisi bardzo starali się o różne przywileje i dobra dla ubogacenia klasztoru. W 1280 r. Obra otrzymała od księcia Przemysława II zgodę na lokalizację na prawach niemieckich. Jednak miastem nie została. Troszczyli się także o rozrost obrzańskich posiadłości. Zatrudniali tutejszych ludzi, zajmowali się gospodarką rolną, hodowlą, rybołóstwem, bartnictwem i młynarstwem, a nieco później także melioracją, ogrodnictwem i sadownictwem. Od ok. 1641 r. w pobliżu klasztoru stała szkoła, w której zakonnicy uczyli dzieci z Obry śpiewu i muzyki dla uświetnienia chóru. Jak długo przetrwała? – nie wiadomo, lecz na pewno nie była to szkoła taka jak dzisiaj!
Lata 1655-1660 to wojny szwedzkie zwane „Potopem”, które niestety nie ominęły Obry, wręcz przeciwnie, doprowadziły do zniszczeń i spustoszeń oraz wielkiego zubożenia klasztoru i mieszkańców wsi. Co gorsze rok 1709 przynosi jeszcze większą tragedię. W całej Wielkopolsce panuje „morowe powietrze” – epidemia cholery uśmiercając tysiące ludzi, w samej Obrze umiera ok. 500 osób. Najprawdopodobniej w tym czasie powstaje szpital dla ubogich przy kościele pod wezwaniem św. Walentego (patrona chorych na epilepsję) i św. Antoniego (opiekuna ubogich). Po zagojeniu się ran związanych z „potopem” i epidemią w 1724 r. rozpoczyna się budowanie kościoła i zabudowań klasztornych podziwiane do dziś. Z czasem powstaje pomnik św. Jana Nepomucena, malowidła na sklepieniach kościoła, obraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny pędzla Szymona Czechowicza i stalle. Ogólnie mówiąc wiek XVIII pozostawia nam wiele. Prócz klasztoru i kościoła, powstaje kapliczka św. Anny, nie istniejąca już kapliczka Chrystusa Frasobliwego oraz obecny kościół św. Walentego, odnawiany w latach 1773-1779. W 1773 r. następuje rozbiór Polski.Obra zostaje włączona do Prus, a w 1799 r. w prezencie ślubnym otrzymują ją baron von Hunerbein i jego narzeczona von Knobelsdorf. Przechodząc z rąk do rąk ostatecznie dopiero w 1877 r. Obrę kupuje rodzina Świnarskich, którzy zamieszkiwali tu aż do śmierci, a pochowano ich wraz z innymi członkami rodziny w „grobowcu”, w parku nieopodal kościoła p.w. św. Jakuba. Na mocy testamentu, w 1932 r. ziemie te wraz z lasami otrzymuje spokrewniona rodzina Wybranowskich – ostatni właściciele Obry.
W Obrze oraz na terenie parafii w XIX wieku życie nie zamiera. Rożne notatki podają ciekawe wiadomości na ten temat. I tak:
Od 1836 do 1886 roku istnieje Towarzystwo Opieki nad Maloletnimi.
W 1845 r. rozpoczyna działalność Bractwo Trzeźwości z liczbą ponad 800 osób.
Od 1848 r. na terenie Obry działa Liga Kobiet i Bractwo Różańcowe.
Istnieje szpital dla ubogich i powstaje Kasa Szpitalna.
W 1878 r. założono Kółko Rolnicze, a od 1911 r. istnieje Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich.
W roku 1880 w Obrze istnieje także poczta, choć gmina oberska w 1871 r. liczyła 130 domów i miała 1215 mieszkańców.
Na terenie Obry do końca XIX wieku były także winnice i stały dwa wiatraki. Winnice na naszym obszarze zakładali zakonnicy – cystersi, nie dla celów przemysłowych, lecz liturgicznych. Zakon musiał mieć wino, więc musiał mieć winnice. Dlatego właśnie oberscy cystersi założyli swoją winnicę na skraju jeziora Świętego, na wzniesieniu zwanym do dziś Winnicą. Była też piekarnia i młyn, który w 1917r. przerobiono na parowy.
W 1926 roku mury pocysterskie przejmują Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej z zamiarem utworzenia tu Wyższego Seminarium Duchownego. Rok później otrzymują w duszpasterzowanie tutejszą parafię.
Wioska staje się uhonorowaną i znaną w świecie, gdyż odwiedzają ją sławni misjonarze i duchowni z całego świata. Mimo tego ogólnie panuje bieda i przeludnienie.
Wybucha II wojna światowa. Zakonnicy trafiają do obozów, a w murach klasztoru Niemcy tworzą szkołę dla policji. Po likwidacji szkoły w murach tych utworzono szpital dla chorych na gruźlicę. Szkoła w wiosce istniała nadal. Uczono w języku niemieckim, jednak dzieci, mimo kar, mówiły po swojemu, po polsku czy też bardziej gwarowo, „po obrzańsku”. Ponieważ właściciele Obry, Wybranowscy, uciekają do USA, ich ziemie w Obrze przejmuje Państwowe Gospodarstwo Rolne powstałe w 1949 r.
W 1945 Oblaci zjawiają się w Obrze, a rok później powtórnie tworzą seminarium. Od 1945 r. po dziś święcenia kapłańskie w Obrze otrzymało ponad 450 młodych Oblatów, co roku nowi wyruszają w świat, przy okazji rozsławiając imię Obry.
Parafia pod wezwaniem świętego Jakuba istnieje od 1243 roku. Trudno określić co działo się przez minione 800 lat, natomiast dzień dzisiejszy wygląda następująco: Parafię tworzą mieszkańcy Obry, Nowej Obry, Jażyńca i Kiełkowa tj. około 3000 wiernych. Proboszczem parafii jest Ojciec Franciszek Bok OMI. Życie parafii rozwija się z dnia na dzień. Aktywnie bowiem działają m. in.: Chór parafialny, Orkiestra, Przyjaciele Misji, Ministranci i wiele innych grup.